Przedstawiamy Państwu bardzo interesujące doniesienia z badań przeprowadzonych w Korei Południowej, dotyczące zagadnienia impulsywności w kontekście zachowań samobójczych oraz różnic pomiędzy impulsywnymi a nieimpulsywnymi próbami samobójczymi.
Współcześnie uważa się, że zachowania samobójcze mogą plasować się na kontinuum od celowego samookaleczania się, przez próby samobójcze, po dokonanie samobójstwa, natomiast proces dochodzenia do próby samobójczej jest podobny dla wszystkich osób – od myśli samobójczych, przez planowanie do podjęcia próby. Plany terapeutyczne i prewencyjne skupiają się na identyfikowaniu osób, które mogą znajdować się na poszczególnych etapach tych procesów oraz świadczenie im odpowiedniej pomocy. Ważne jest zrozumienie, jakie czynniki prowadzą od myśli samobójczych do dokonania faktycznego aktu. Dane ze Stanów Zjednoczonych pokazują, że 3,7% Amerykanów (w wieku 18+) miało myśli samobójcze, 1% planowało samobójstwo, a 0,5% faktycznie dokonało próby odebrania sobie życia.
Badania przeprowadzone w Korei Południowej pokazują, że wyżej wspomniane etapy nie dotyczą wszystkich osób – około 45% prób samobójczych w tym kraju podejmowanych jest w sposób impulsywny, jeszcze zanim specjaliści są w stanie zidentyfikować niezaprzeczalne istnienie myśli samobójczych. Ważnym i szeroko dyskutowanym zagadnieniem w tym kontekście jest impulsywność – zarówno jako stała cecha danej osoby jak i chwilowy stan, w którym się znajduje.
Impulsywność definiowana jest tutaj jako słabe zdolności planowania, zbyt wczesne reagowanie bez rozważenia konsekwencji działania, szukanie wrażeń, łatwe podejmowanie zachowań ryzykownych, niezdolność zahamowania reakcji, preferowanie natychmiastowych nagród i gratyfikacji oraz brak umiejętności odraczania, czyli ogólnie deficyty samoregulacji.
Obecnie badacze podejrzewają, że impulsywność jest czynnikiem pośredniczącym pomiędzy przejściem od myśli samobójczych do prób samobójczych – mówi się nawet, że jest silniejszym predyktorem podjęcia próby samobójczej niż posiadanie konkretnego planu odebrania sobie życia.
Przy podejmowaniu decyzji ludzie wykorzystują część mózgu zwaną korą przedczołową. To tam znajduje się ośrodek naszej samokontroli poznawczej, jest to miejsce powstawania naszych myśli, tłumienia pierwszych narzucających się reakcji, i to tutaj powinna zachodzić samoregulacja. Wpływ ciągłych negatywnych myśli lub bólu psychicznego może osłabiać działanie kory przedczołowej i uszczuplać jej zasoby, przyczyniając się w ten sposób do braku hamowania tendencji samobójczych. Brak możliwości zahamowania reakcji powoduje zwiększenie się ilości zachowań impulsywnych.
Badania pokazują, że osoby z problemami z odraczaniem gratyfikacji częściej podejmują zachowania samobójcze – zakończenie cierpienia tu i teraz zdaje się im być bardziej pożądaną opcją niż możliwa poprawa w (dalekiej lub bliższej) przyszłości. Osoby te ze względu na problemy z rozważeniem wszystkich konsekwencji i opcji, wygenerowaniem możliwości innych rozwiązań i niemożnością opóźnienia nadejścia oczekiwanej ulgi, wybierają rozwiązanie przynoszące natychmiastową ulgę.
Z koreańskiego badania wynika, że osoby popełniające samobójstwo w sposób impulsywny to osoby młodsze (średnia 40 lat, w porównaniu do średniej 47 lat u osób nieimpulsywnych) i nie mieszkające w pojedynkę. Znaczenia nie miały płeć, wykształcenie, wyznawana religia, współistniejące choroby somatyczne, historia zaburzeń psychicznych czy podejmowanie prób samobójczych w przeszłości.
W grupie impulsywnej zidentyfikowano zdecydowanie mniej myśli samobójczych poprzedzających czyn. Wyniki z kwestionariusza C-SSRS wskazują na mniejszą intensywność myśli samobójczych i ich rzadsze występowanie oraz krótszy czas ich występowania przed dokonaniem próby. Osoby te miały również większą kontrolę nad myślami samobójczymi i potrafiły oderwać swoje myśli od myśli samobójczych i przekierować je na inne tory. Mogłoby to sugerować, że osoby dokonujące prób samobójczych w sposób impulsywny przechodzą od niejasnych i niezidentyfikowanych fantazji samobójczych wprost do próby odebrania sobie życia.
Osoby dokonujące impulsywnych prób samobójczych wybierają mniej drastyczne środki odebrania sobie życia i ponoszą mniej śmiertelne z medycznego punktu widzenia obrażenia. Istnienie planu odebrania sobie życia wiąże się z większym ryzykiem powodzenia takiej próby, a w przypadku przeżycia – z głębszymi i trwalszymi obrażeniami; natomiast osoby dokonujące próby samobójczej w sposób impulsywny częściej przeżywają takie próby i z reguły wynoszą mniej znaczące i podlegające przynajmniej częściowemu leczeniu obrażenia.
Autorka: Magdalena Zych, wolontariuszka Fundacji Zobacz…JESTEM
Fotografia: https://pixabay.com/pl/photos/osoby-bezdomny-zastraszany-1821412/
Linki do źródeł: