Różnorodność metodologiczna statystyk

Jedną z najbardziej i najczęściej podkreślanych statystyk są te prowadzone przez Światową Organizację Zdrowia. Samobójstwo jest regulowane tam od 1948 roku jako jeden z czterech rodzajów zgonów według systemu NASH (Natural, Accidental, Suicide, Homicide). Statystyki te jednak nie są ujednolicone dla wszystkich krajów na świecie, a wiele z nich nawet nie zbiera danych.

W Polsce Główny Urząd Statystyczny zaczął tworzyć statystyki od 1952 roku. Tworzenie i rejestrowanie danych wymaga pracy, nakładów finansowych oraz przestrzegania rozbudowanych procedur prawnych. Różnorodność metodologiczna powoduje brak możliwości porównywania, opracowywania jednolitych strategii i snucia wniosków.

W Polsce statystyki samobójstw prowadzone są także przez Komedę Główną Policji prezentując odmienne od tych przedstawianych przez Główny Urząd Statystyczny dane. Wynika to z odmiennych sposobów zbierania informacji. Policja w 2013 roku zmieniła system gromadzenia i przetwarzania danych na temat samobójstw, ale nadal nie pokrywa się on z danymi GUS-u, zbieranymi na podstawie kart zgonu, a nie tylko karty wypełnianej przez funkcjonariusza na miejscu zdarzenia. Wcześniej dane do systemu wprowadzane były po przeprowadzeniu i zakończeniu postępowania sprawdzającego, w trybie art. 308 kpk lub postępowania przygotowawczego art. 297 kpk. Obecnie są one wprowadzane bezpośrednio po wydarzeniu w momencie ustalenia czy doszło do zamachu samobójczego. Można w nich wyczytać o przyczynach, wykształceniu, źródle utrzymania, stanie cywilnym.[1] Pamiętać jednak należy o częstym tuszowaniu przyczyn zgonów lub nie zgłaszaniu samobójstw na policję. Z tego powodu też dane Policji mogą być zaniżone, co nie oznacza, że dane GUS dają pełnię rzeczywistej sytuacji.

Według statystyk wśród dzieci do 12. roku życia niewiele jest śmierci samobójczych. Jednym z wyjaśnień może być to, że dzieci nie mają poczucia własnej śmiertelności. Pojęcie śmierci rozwija się pod koniec dorastania, kiedy dziecko staje się zdolne, by intelektualnie przyswoić fizjologiczne, metafizyczne, a także biologiczne aspekty śmierci. Samobójstwa – rzadkie wśród dzieci i w okresie wczesnej adolescencji – stają się bardziej rozpowszechnione wśród młodzieży.

 

PAMIĘTAJ

aby nie sugerować się danymi poszczególnych statystyk. Każda z nich tworzona jest na podstawie określonej metodologii, liczby nie zawsze są porównywalne.

 

Skale samobójstw najmłodszych możemy tylko szacować.

 

NIE jest to jednak faktyczna liczba określająca ilość czynów samobójczych.

Ciemna liczba samobójstw, czyli przypadki nie zanotowane w statystykach, z pewnością mogłaby w pełni zmienić zakres uwydatnianych liczb.

 

Liczba samobójstw na przestrzeni lat wg danych Głównego Urzędu Statystycznego i Komendy Głównej Policji

 

ROK GUS KGP
2014 5933 6165
2013 6215 6101
2012 6365 4177
2011 6112 3839
2010 6342 4087
2009 6474 4384
2008 5681 3964
2007 5282 3530
2006 5805 4090
2005 6043 4621
2004 6071 4893
2003 5834 4634
2002 5924 5100
2001 5855 4971
2000 5841 4947
Największa różnica danych

 

Liczba samobójstw wśród osób do 24. roku życia

 

ROK GUS KGP
2014 611 1614
2013 583 1129
2012 584 465
2011 594 435
2010 612 461
2009 720 491
2008 692 495
2007 684 503
2006 715 541
2005 734 587
2004 786 704
2003 734 610
2002 771 690
Najbardziej zbliżone dane
       

 

autor: Marta Soczewka, kryminolog, socjolog

[1] Statystyka policyjna w: http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/samobojstwa, z dn. 10.07.2016

Dodaj komentarz

%d bloggers like this: