Jedną z najbardziej i najczęściej podkreślanych statystyk są te prowadzone przez Światową Organizację Zdrowia. Samobójstwo jest regulowane tam od 1948 roku jako jeden z czterech rodzajów zgonów według systemu NASH (Natural, Accidental, Suicide, Homicide). Statystyki te jednak nie są ujednolicone dla wszystkich krajów na świecie, a wiele z nich nawet nie zbiera danych.
W Polsce Główny Urząd Statystyczny zaczął tworzyć statystyki od 1952 roku. Tworzenie i rejestrowanie danych wymaga pracy, nakładów finansowych oraz przestrzegania rozbudowanych procedur prawnych. Różnorodność metodologiczna powoduje brak możliwości porównywania, opracowywania jednolitych strategii i snucia wniosków.
W Polsce statystyki samobójstw prowadzone są także przez Komedę Główną Policji prezentując odmienne od tych przedstawianych przez Główny Urząd Statystyczny dane. Wynika to z odmiennych sposobów zbierania informacji. Policja w 2013 roku zmieniła system gromadzenia i przetwarzania danych na temat samobójstw, ale nadal nie pokrywa się on z danymi GUS-u, zbieranymi na podstawie kart zgonu, a nie tylko karty wypełnianej przez funkcjonariusza na miejscu zdarzenia. Wcześniej dane do systemu wprowadzane były po przeprowadzeniu i zakończeniu postępowania sprawdzającego, w trybie art. 308 kpk lub postępowania przygotowawczego art. 297 kpk. Obecnie są one wprowadzane bezpośrednio po wydarzeniu w momencie ustalenia czy doszło do zamachu samobójczego. Można w nich wyczytać o przyczynach, wykształceniu, źródle utrzymania, stanie cywilnym.[1] Pamiętać jednak należy o częstym tuszowaniu przyczyn zgonów lub nie zgłaszaniu samobójstw na policję. Z tego powodu też dane Policji mogą być zaniżone, co nie oznacza, że dane GUS dają pełnię rzeczywistej sytuacji.
Według statystyk wśród dzieci do 12. roku życia niewiele jest śmierci samobójczych. Jednym z wyjaśnień może być to, że dzieci nie mają poczucia własnej śmiertelności. Pojęcie śmierci rozwija się pod koniec dorastania, kiedy dziecko staje się zdolne, by intelektualnie przyswoić fizjologiczne, metafizyczne, a także biologiczne aspekty śmierci. Samobójstwa – rzadkie wśród dzieci i w okresie wczesnej adolescencji – stają się bardziej rozpowszechnione wśród młodzieży.
PAMIĘTAJ
aby nie sugerować się danymi poszczególnych statystyk. Każda z nich tworzona jest na podstawie określonej metodologii, liczby nie zawsze są porównywalne.
Skale samobójstw najmłodszych możemy tylko szacować.
NIE jest to jednak faktyczna liczba określająca ilość czynów samobójczych.
Ciemna liczba samobójstw, czyli przypadki nie zanotowane w statystykach, z pewnością mogłaby w pełni zmienić zakres uwydatnianych liczb.
Liczba samobójstw na przestrzeni lat wg danych Głównego Urzędu Statystycznego i Komendy Głównej Policji
ROK | GUS | KGP |
2014 | 5933 | 6165 |
2013 | 6215 | 6101 |
2012 | 6365 | 4177 |
2011 | 6112 | 3839 |
2010 | 6342 | 4087 |
2009 | 6474 | 4384 |
2008 | 5681 | 3964 |
2007 | 5282 | 3530 |
2006 | 5805 | 4090 |
2005 | 6043 | 4621 |
2004 | 6071 | 4893 |
2003 | 5834 | 4634 |
2002 | 5924 | 5100 |
2001 | 5855 | 4971 |
2000 | 5841 | 4947 |
Największa różnica danych |
Liczba samobójstw wśród osób do 24. roku życia
ROK | GUS | KGP | |
2014 | 611 | 1614 | |
2013 | 583 | 1129 | |
2012 | 584 | 465 | |
2011 | 594 | 435 | |
2010 | 612 | 461 | |
2009 | 720 | 491 | |
2008 | 692 | 495 | |
2007 | 684 | 503 | |
2006 | 715 | 541 | |
2005 | 734 | 587 | |
2004 | 786 | 704 | |
2003 | 734 | 610 | |
2002 | 771 | 690 | |
Najbardziej zbliżone dane | |||
autor: Marta Soczewka, kryminolog, socjolog
[1] Statystyka policyjna w: http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/samobojstwa, z dn. 10.07.2016